Chwała Bohaterom. Obchody 107 rocznicy Bitwy pod Konarami.

W dniach 16-23 maja 1915 roku w Konarach wojska rosyjskie i austro-węgierskie stoczyły krwawą bitwę zapamiętaną jako Bitwa pod Konarami. Bohaterów sprzed 107 lat wspominaliśmy podczas uroczystości, które odbyły się w niedzielę 22.05.2022 r. przy obelisku upamiętniającym legionistów w Konarach. Główne uroczystości rozpoczęły się od montażu słowno-muzycznego w wykonaniu uczniów Szkoły Podstawowej im. Bohaterów Bitwy pod Konarami w Konarach. O godz. 15⁰⁰ została odprawiona msza św. polowa, której przewodniczył biskup sandomierski Krzysztof Nitkiewicz. Eucharystię koncelebrowali ks. kan. Henryk Hendzel, dziekan dekanatu klimontowskiego oraz ks. kan. Zbigniew Kuras, proboszcz parafii w Olbierzowicach. W kazaniu biskup Nitkiewicz mówił o potrzebie modlitwy o pokój i współpracy w tej dziedzinie z Bogiem.

„…Wobec rosyjskiego najazdu na Ukrainę i realnej groźby ataku na kolejne kraje, modlimy się gorąco o pokój. Jesteśmy solidarni z naszymi z Ukraińcami, którzy drżą o swoje życie pośród huku bomb, doświadczają wszelkiego rodzaju niedostatku oraz tułaczki. Może nawet nie zastanawiamy się zbytnio, co oznacza dla nas słowo pokój, tym bardziej, że świat polityki, dyplomacji czy biznesu jest pod tym względem podzielony…”

Po uroczystej mszy św. rozpoczęła się część oficjalna obchodów w której uczestniczyli między innymi Senator RP Jarosław Rusiecki, posłowie na Sejm RP: Andrzej Kryj, Marek Kwitek, Marek Jońca – Członek Zarządu Województwa Świętokrzyskiego, Andrzej Swajda – Radny Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego, Marcin Piwnik – Starosta Sandomierski, Paweł Niedźwiedź – Wicestarosta Powiatu Sandomierskiego, Adam Przybylski – radny Powiatu Sandomierskiego, Krzysztof Szatan – radny Rady Miasta Sandomierza, Robert Orłowski – Przewodniczący Rady Miejskiej wraz z radnymi, Anna Paluch – Zastępca Dyrektora ARMiR w Kielcach, Waldemar Maruszczak – Kierownik Biura Powiatowego ARiMR w Sandomierzu, Janusz Stasiak – prezes LGD Ziemia Sandomierska, major Krzysztof Oszczudłowski – zastępca szefa Centrum Wojskowej Rekrutacji w Sandomierzu, st. asp. Rafał Wyrzykowski z Komisariatu Policji w Koprzywnicy, druhowie z jednostek OSP z terenu Miasta i Gminy Klimontów oraz mieszkańcy naszej gminy. Po odśpiewaniu Hymnu Państwowego głos zabierali Marek Goździewski – Burmistrz Miasta i Gminy Klimontów, Jarosław Rusiecki, Andrzej Kryj, Marek Kwitek, Marek Jońca, Marcin Piwnik oraz Anna Paluch, która przeczytała list od Poseł na Sejm RP Agaty Wojtyszek. Na ręce Burmistrza Marka Goździewskiego został złożony również list Wojewody Świętokrzyskiego Zbigniewa Koniusza

„Obchodzimy rocznicę bitwy pod Konarami – historycznego wydarzenia, które odcisnęło trwały ślad w dziejach naszego regionu i kraju. Działania bitewne pokazały niegasnącego ducha drzemiącego w Polakach. Prawdziwi patrioci okazali gotowość do boju, składając tym samym Ojczyźnie ofiarę najcenniejszą. Rocznicowe uroczystości to najlepsza okazja, by oddać hołd wszystkim walczącym o wolność. To oni uczą nas dojrzałości i miłości do Polski. Im zawdzięczamy chwile, kiedy z durną i radością w sercach myślimy o naszej wspólnej historii. Dziękuję Państwu za umacnianie wartości, które budują polski naród. Pokażmy dzisiaj naszą jedność, dajmy wzór młodym pokoleniom. Kultywowanie wspólnej pamięci historycznej jest powinnością nas wszystkich, naszym dziedzictwem narodowym i obowiązkiem moralnym”.

Następnie przy dźwiękach werbla przy pomniku delegacje złożyły wieńce i wiązanki kwiatów, oddając tym samym hołd poległym legionistom. Pamięć poległych uczczono również salwą honorową w wykonaniu Chorągwi Rycerstwa Ziemi Staszowskiej z kasztelanem Pawłem Ciepielą na czele. Na zakończenie części oficjalnej odbył się także koncert melodii legionowych w wykonaniu Marszałkowskiej Orkiestry Dętej Województwa Świętokrzyskiego. Uczestnicy obchodów rocznicowych przy Obelisku mogli obejrzeć wystawę pn. „Kazimierz Herwin Piątek w 100 rocznicę śmierci” autorstwa pana Jana Jasickiego i prof. dra hab. Mariusza Wołosa, w hołdzie złożonym jednemu z bohaterów walk – kapitanowi Kazimierzowi Piątkowi ps. „Herwin”, dowódcy pierwszej kompanii kadrowej w okresie kieleckim, a także dowódcy batalionów, który walki pod Konarami okupił ciężkimi ranami i śmiercią, podobnie jak blisko 150 innych legionistów, którzy nie wrócili do domu.

Po części oficjalnej w remizie OSP Konary odbył się wspólny posiłek, gdzie rozpoczęła się integracyjna konarska Majówka.

Bitwa pod Konarami
Na przełomie 1914-15 roku, front austriacko-rosyjski zatrzymał się na linii rzeki Nidy. Na odcinek ten skierowano na początku marca 1915 roku I Brygadę Legionów, która weszła w skład I Armii austriackiej pod dowództwem generała Dankla. W pierwszych dniach maja wojska niemieckie i austriackie rozpoczęły ofensywę w rejonie Gorlic i Tarnowa. Pod wpływem klęski poniesionej w wyniku tej ofensywy Rosjanie rozpoczęli odwrót na przedpolu I Armii austriackiej. 11 maja I Armia i znajdująca się jak już wspomniałem w jej składzie I Brygada Legionów przeprawiła się przez Nidę podejmując pościg za Rosjanami. Cztery dni później I Brygada Legionów znajdowała się w rejonie Miłoszewic, Grzybowa, Wysokich Małych i Wysokich Wielkich. I Szwadron Ułanów otrzymał rozkaz przeprowadzenia zwiadu w kierunku miejscowości: Konary, Kozinek, i Goźlice. Pozostałe oddziały Brygady ok. godziny 5 rano rozpoczęły marsz w nakazanym wcześniej kierunku. Pod Konarami kolumny zostały zatrzymane. Około godziny 10³⁰nadszedł rozkaz nakazujący skierowanie jednego pułku piechoty do natarcia w kierunku Płaczkowice- Swojków. Józef Piłsudski dowódca I Brygady po przeprowadzeniu rekonesansu chciał rozpocząć natarcie na pozycje rosyjskie, które jednak zostało odwołane przez dowództwo austriackie. Odwołanie natarcia związane było z niepomyślną sytuacją, jaka zarysowała się na lewym skrzydle II Korpusu austriackiego w związku z uderzeniem z północy III Dywizji Grenadierów. Ofensywa wojsk carskich przerwała front tak, że stojące na północnym brzegu Koprzywianki oddziały austriackie i I Brygady znalazły się na pozycjach niebezpiecznie wysuniętych do przodu. Wobec tej komplikującej się sytuacji, dowództwo austriackie wstrzymało działania zaczepne wycofując wojsko na linę Kaczyce-Kobylany. Odziały Legionowe rozmieszczono w Ułanowicach i Domoradzicach, gdzie znajdował si ę Sztab Piłsudskiego. Dalszy nacisk Rosjan spowodował rozbicie 25 Dywizji i zachwiał całym frontem I Armii. Do wsparcia zagrożonych odcinków wysłano m.in. żołnierzy polskich. Najcięższe walki Legionów toczyły się w dniach: 19-21 maja 1915 roku w rejonie Kozinka. Po ciężkich walkach udało się Strzelcom I Brygady zatrzymać wojska rosyjskie. Po przegrupowaniu sił, w wyniku których Legioniści otrzymali własny pas działania od Kujaw do Konar, 23 maja wojska austriackie podjęły działania zaczepne. Dla I Brygady jako cel wyznaczono wieś Przepiórów. Natarcie rozpoczęte o godzinie 13⁰⁰ dotarło do silnie umocnionych pozycji rosyjskich w Przepiórowie i Kamieńcu, jednak wobec braku sukcesów oddziałów austriackich Piłsudski nakazał odwrót na pozycje wyjściowe. Próby natarcia ponowiono jeszcze bezskutecznie 25 maja, po czym cała I Armia austriacka przeszła do obrony na zajmowanych pozycjach na okres miesiąca W bojach trwających od 16 do 24 maja straty wyniosły w zabitych, rannych i chorych 39 oficerów i 655 szeregowych żołnierzy. Dopiero 23 czerwca 1915 roku w wyniku niepomyślnego rozwoju sytuacji dla Rosjan na froncie w Małopolsce i ich odwrotu, I Armia ruszyła do pościgu, w wyniku którego oddziały I Brygady przeszły do ofensywy w kierunku: Włostów-Stodoły-Bidziny-Ożarów. Strzelcy I Brygady dotrzymali wierności przysiędze Legionowej i swojemu Komendantowi Józefowi Piłsudskiemu przelewając krew za Polskę.

Przedsięwzięcie zostało zrealizowane przez KGW Konary-Kolonia w partnerstwie z Gminą Klimontów w ramach grantu pn. „Jak to drzewiej na Ziemi Klimontowskiej bywało” przekazywanie tradycji i obyczajów młodemu pokoleniu poprzez kultywowanie i zachowanie lokalnego dziedzictwa kulturowego Gminy Klimontów finansowane ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 za pośrednictwem Lokalnej Grupy Działania Ziemi Sandomierskiej w ramach projektu grantowego „Tworzenie i rozwój form popularyzacji dziedzictwa lokalnego na obszarze LGD Ziemi Sandomierskiej”.